Da Sassuolo – Orlando Siciliano

Commenti (0) Racconti

A sun che, fedele a l’appuntaméint come tòtt i an e stavolta an ve cuntarò gnint ed la fera … al Rezdor al s’e mèss in testa ed fer l’intelletuel e al m’ha dett ed cunterev la STORIA; sé, quàlla maiuscola, e siccome a l’ho da condenser come al lat a tac subètt.

Dòunca, Sasol al deriva dal latein SAXOLUM e cioè. SAXUM da sas, giaròun e SOLUM da suolo. A vol dir che Sasol, ’na volta, l’era un post pin ed sas (quii ch’i quaceven el busi d’incoo . . .), ch’al pugieva in zema a na rocía, o quel dal gener. Infati, anch al castel l’e stée costruì sovra na rocía, cun Saccia tòtt d’intoren a tre lati e sol col téimp al fiòm al s’e spustée a ozzidemt, azzidem , a partir dal secol XVI e la rocia l’e steda quacieda dai sedimenti gnu zo da la mun­tagna cun l’aqua piovana.

L’origin l’e sicuraméint romana anch se, dimandi an prèma, pare ch’ag fòss ’na zite, ciameda SECHIENA, fundeda da un zert SECECH ’na volta ch’aL paseva da chel perT, e desfata, as dis, adiritura da Annibale.

As sa poc su l’argoméint mo i studiòs i spieghen, acsé, anc al nam ed Sacia. Sasol a gh’ha ’na storia pina ed distruziòun e as dis che el selsi ed Niran e quìlli ed Sasol, che in origin i duviven eser du vulcan come al Vesòvi, i aven causee un teremot in dal 90 A.C. (avtomobil club?) cum’a scrèvv Plinio al Vec in dla soo Storia Naturel. Al teremot, dòunca, piò egli inondaziòun ed tant an piò terd chi han di­strutto tòtt ’n etra volta i sarèven la risposta al fatt che a Sasol an gh’e gnanc un monumèint antigh.

Lasàmm el divagaziòun distruttive e pasàmm ai personagg.

A un documèint dal 980, giòst mèll an fa, as vin a saver che un certo Giliberto, fiol dal fu Ragimondo, longobérd, l’era Conte di Sassuolo. Al che a vol dir che già mell an indrèe, Sasol l’era un centro abitato. As truveva sàta al contado ed Perma e al passè sàta al contado ed Modna in seguit ad uno scambio di terreni cun la Badessa Berta non meglio identificata.

Saltàm a pé pera un poc ed teimp e a truvàm, Signore di Sassuolo, Bonifacio di Canossa. Sol a la mort ed la famosa Matilde, in dal 1115, Sasol al dvintè, in poc an un libero Comune, mitand da ’na pert sia gli eredi Canossa che i Sgnor ed Modna con la quale a gne firmee un patto d’alleanza « Salva fidelitate suorum dominorum » per garantir, cioè, i dirett di Sgnor dal tèimp ch’i eren i Della Rosa ch’i gnènn po ciamee i Da Sassuolo. Al prèmm as ciameva Cacciaguerra e, dal nàm as dirèv che la güera al la cazeva via . . . moché, al la feva cun tòtt!                                         .

Andàmm avanti in dii an, un sac ed gueri fra Guelfi e Ghibellini fra Vi­sconti ed Estensi finché, in dal 1418, dàp al domèm dii Della Rosa a rivee Nic­colo III d’Este. I Este i restènn a Sasol fin al 1499 quand Ercole I al fe n’eter barat cun Marco Pio ed Cherp e Sasol al passè sàta i Pio. Eter an cun i Pio, bòun e cativ finché a turné i Este (per quistiòun ed gueri e carugnedi varie) e àv vói arcurder sol Francesco III d’Este che, oltre etri beli cosi al de in privativa a i imprenditor dal téimp l’industria ed la ceramica, gettando le basi per la lor midàbil industria d’incóo.

Biségna salter tòtt al period napoleònici, fra gueri, guerrati ecc. (a gh’era di bèe tacalìt. ..) per truver l’ultem Sgnor ed Sasol: Francesco IV, quàll ed Ciro Menotti, ch’al tirè avanti fin al 1859. Dàp, come sapete, l’unitee d’Italia, al risorgiméint eccetera eccetera. A finiva al dumèni di Sgnor (fra i qnali anch al famos Dócca Passarèin) e a cuminceva la nostra Era. La storia ed call period a la scrivarò in dal Rezdór dal 2080. Ch arabesa

Orlando Siciliano – Tratto da “Al Rezdor” del 1981

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *