Pico dla Mirandla

Commenti disabilitati su Pico dla Mirandla Mirandla na storia da ridàr

L’è propria al cas ad dir che Giovanni Pico dla Mirandla l’è staa un ragazzol naa con al cul in dal buter, cum’ha direvv al popul, o con la camisa dla Madonna, cum’ha direvv un pret. Al na fa minga in temp a nasar, l’era la mattina del 24 ad favrar dal 1463 e an s’gh’avdiva n’orba gossa, che subitt a succedd na specie ad miracul. L’è appena gnuu a la lus che sul castell dla Mirandla as vedd na gran boccia ad fogh e sò madra,spavintada, la dis: “Cusa gh’è, semmia a la Mirandla o a Betlemme?” I espert i ciamann subitt al Barnardon che al pronostica che cal puten appena naa al gh’harà na vita luminosa, anche se minga tant longa. E tutt i san, anch in dal Quattarzent, che al Barnardon an sbaglia mai.

Inveci ad zugar con i suldaden ad piomb e con al spadi ad legn, al nostar Giovanni al passa tutt al sò temp in biblioteca a studiar quand al ghiva ancora i quattar sold insima all’umbrigol. Nissun l’ha mai scritt, ma sembra che fin da piccol al cuminciass a druvar un computer, ch’al s’l’era fatt in cà. Sò madra, la Giulia,ch’l’era surella d’un poeta discret come Matteo Maria Boiardo ( autor dl’Orlando innamuraa) l’ha incuminciaa a diragh “Te Giovanni ad devv dvintar più famos ad tò zio Matteo, quel da Scandian”. “Agh vol poch, al dgiva Giovanni, ma adess lassam studiar”. E via con Platone, Socrate e Aristotele, mentar i sò duu fradeii  i cuminciavan già  a scannaras fra d’lor. A sedici anni Giovanni l’era già Protonotari apostolich e rettor dla cesa ad Massa Finalesa e s’l’iss vluu imboccar la carriera ecclesiastica , a 20 ann al sarevv già staa cumè minim cardinal.

mirandla na storia da ridar

mirandla na storia da ridar 6

mirandla na storia da ridar 7

Un giornan cl’è andaa a cavall da la Mirandla a Massa par visitar la so cesa,accumpagnaa da na sfilza ad cortigian, al s’è farmaa dlong a la strada parchè l’ha vist di cuntaden a lavurar in campagna. “Cusa fani?” l’ha dmandaa ai sò cortigian. “Oh gninta, signor conte, i studian al fen”. “Ho già capii – -al fa Giovanni – l’è dimondi mei studiar i libar. E infatti an n’ha mai dasmiss da studiar. E pò al studiava al stelli, la cabala, na vintina ad lingui sconosciudi, compres al dialett mirandules.

Nel frattempo i sò duu fradei  Anton Maria e Galeotto I, in lassavan mai lè ad quistionar ed cumbattras fra d’lor e un gioran Giovanni al gh’ha ditt: “Al saviv che uatar duu a fa gnir do beli scatuli? Mè adessa am togh sù e po a vagh via. Dam sol la me part”. E infatti Giovanni al va a studiar prima all’Università ad Bulogna, pò a quella ad Frara ( indove l’impara a cgnossar un fraa battaglier ad “Lotta Continua” un certo Gerolamo Savonarola, ch’l’era frares cumè Vittorio Sgarbi ma ancora più polemich) e pò ancora a Padva, a Pavia e a la fin a Firenze dove l’entra a far part dla leggendaria schiera di amigh ad Lurenz al Magnifich. A gh’era al Pulizian, Marsilli Ficino, al Benivieni e na muccia ad testi fini. Al capo ad tutt l’era Lorenzo dè Medici, che tutt il ciamavan al Magnifich parchè l’era un sgnor senza essar un pioch.

Ma intant corre obbligo, cum ha dis quei ch’ha sa dascorrar ben, ad cuntarav che a Padva al student Giovanni l’ha cors un pò la cavallina, in dal sens ch’hal frequentava soquanti donni dimondi disponibili, specie se i sò amigh i gh’ivan un bon portafoj. Giovanni, che cum a se ditt prima, l’era naa con na muccia ad fortuni, al gh’iva al merit d’essar zovan, bell e con di sold e allora tutt al doni i zarcavan la sò cumpagnia. E as vedd che hal s’era daa dattorna ben, parchè soquant ann dopp la sò mort, al fraa Savonarola al dgiva che l’iva vist Giovanni Pico in Purgatori,propria par colpa dal sò licenziosi avventuri con al gallini padvani. E anch quand al nostar personagg al va a Parigi par studiar ancora, al dgiva sempar ch’l’andava da la Sorbona, che forse l’era na donna parigina ad custum un pò disinvolt. Comunque questa l’han n’è minga la roba più importanta: in poch ann al dventa un di personagg più istruii dal sò temp. Tutt il zercan, tutt i volan al sò parer, tutt i dibattit in television i reclaman la sò presenza. Anch se l’America l’han n’era ancora stada scoperta, il ciaman a Los Angeles par ricevar al premi “Oscar” par l’intelligenza.

Ma anca lò l’ha avuu i sò lunari: un bel gioran, dal 1468, al s’è miss in dla testa ad sfidar a plural tenzone tutt i più sapient adl’univers e al li ha invidaa a Roma (a sò spesi) par discutar con lò tutt al scibil umano, e come base par la discussion al sè purtaa a dree na gran borsa con dentar 900 tesi. L’è sol che un qualch scagnozz dal Papa l’ha taccaa a dir che soquanti ad cal tesi l’è i eran un pò eretichi (da non confondersi con quelli erotichi), ch’ha vol dir ch’i pussavan da stren e a ghera anch al pericol che al povar Giovanni al finiss in zima a un bel falò a scaldaras i fruj, in altri termini rustii viv, cum ha custumava allora. “Ma come- al dgiva Pico- cusa vol dir eretichi? Me a son un bon cristian, ho sempar votaa par la D.C. e al Papa al la sa anca lò. Inveci ad brusar al me tesi,studiali ben, massa d’asan.” Sfogh inutil, parchè quei ad l’Inquisision (che l’assumigliava un poch a la mafia di gioran nostar), i han stabilii che al nostar Pico dla Mirandla agh fuss mandaa prima un bell’avvis ad garanzia e pò un mandat ad custodia cautelare, ch’ha vol dir che bisgnava andar in galera. E allora Pico al scappa in Francia, ma dato che al mandat ad cattura l’era internazionale, l’Interpol francese l’ha miss in galera al nostar Giovanni e l’ha gh’ha cattaa na bella cambra ad sicurezza in dal castell ad Vincennes, la parzon riservada ai sgnor (con telefono,television, frigo-bar ecc.), mentar i puvrett i finivan al la Bastia. Ma dopp soquant gioran al Gip dal Papa al gh’ha daa i arrest domiciliar. Cum a svedd, in 500 ann an n’è minga cambiaa dimondi robi e la giustizia dl’Inquisizion l’era cumpagna a la nostra d’adess: infatti dopp un secul i giudich ad Roma i han stabilii che al tesi ad Pico in n’eran minga eretichi e po’ gnach erotichi.

Ma l’avventura ad Giovanni Pico che più l’ha riscoss i consens di sò compaesan l’è stada quella dal rapiment d’Arezzo, una storia un pò ridicula e un pò boccaccesca. A duvii saver che Giovanni, ch’l’era bell, fat ben, elegant, con i cavii long e con na muccia ad sold in bisacca, al piasiva dimondi al donni, tant’è vera che, pur senza agitaras tropp, al sesso femminile l’era al primm a tintar l’aggancio. A par  che ad Arezzo Giovanni al gh’iss na “pratica”, na donna spusada, piuttost caldotta e dimondi bella. L’era na sposa desiderosa di trovare il suo spazio (adessa as dis acsè) e un pò frustrada, cumè la sgnora Bovarì. L’has ciamava Margherita e l’era spusada, in seconde nozze, con un certo Giuliano di Mariotto dè Medici, un omm tacagn che ad master, l’era logica, al fava l’esattor dal tassi. A la zira, inveci ad far i cumplimant a la sposa con dal murben, al cuntava i sold. E quand un marè al trascura tropp la sò sposa, prima o dopp la finiss in corner.

Al 10 ad magg dal 1468 (am’arcord cuma fuss adessa) Giovanni con la sò scorta e i sò amigh al partiss da Firenze pr’andar a Roma. As ved che anca lù al sintiva i effett dla dolce primavera toscana, parchè dal sò cellular al telefona a la Margherita e al gh’dis:”Preparat ben e fà al bidè, parchè a mezz-gioran a pass poch luntan da cà tua e as farmem a Perugia a passar na stmana da leggenda”. Einfatti a mezzogiorno la bella Margherita, tutta smaniosa e con la biancheria intima tutta profumada ad Chanel n.5, l’era là ch’l’ha spettava al sò principe azzurro dla Mirandla.

Giovanni al la ciapa su al volo cum as ved far in di film western e al la mett in groppa al sò cavall. E via verso Perugia dove era già pronta l’alcova pr’andar a cubii. Ma intant, ad Arezzo, al marè ad la Margherita a gh’è gnuu un atroce sospett: ma cumè mai la mè sposa l’ha fatt al bagn ch’l’è sol merculdè?”. Al sent na gran spiura in front e al capiss che a gh’è quell sotta. Al guarda par tutta la cà, ma dla sò donna an gh’è più traccia. E siccome l’era una mezza autorità, vale a dire al responsabil dell’ufficio imposte dirette e indirette, al fà sunar al campani a martell, al fà su un esercit ad dusent parsoni e al tacca ad inseguir Giovanni e la Margherita che,intant, pur stand a caval e un pò dascomad, i ivan taccaa a far un pò ad petting. Ma Pico l’andava pian parchè l’era dimondi impgnaa a spaciugar, mentar Giuliano di Mariotto l’andava cumè na sfrumbla.Par farla curta, i rapitor fuggiasch i en staa raggiunt, a s’è scatenaa na gran battaglia, a gh’è anch staa di mort, mo a la fin Pico l’è armas frii leggerment parchè al n’ha vliva minga mular la Margherita, Giuliano, quel di coran, l’ha recuperaa la sò fedele sposa e Giovanni l’è finii n’altra volta in galera. Ma par poch. Qund al robi i s’en calmadi, Pico l’è gnu fora da la parzon ma a s’lamintava parchè an n’iva conclus quasi gninta con la Margherita, la Margherita la piansiva parchè l’an n’iva conclus quasi gninta con Pico (e si che i avivan fatt un bel programmen, con cavial, champagne e un bel linzol nov) e Giuliano, dopo aver fatt l’inventari addoss a sò mujer e constataa ch’han mancava gninta, l’era tutt incazzaa, minga pral pericol di coran (a quel al gh’era avezz), ma parchè durant la scaramuccia l’iva pers par terra una quarantina ad fiuren, che propria cal gioran l’è in Piazza Affari i andavan fort. Il che dimostra che anch in dal 1400 purtar i coran l’era gninra, ma perdar di sold l’era na tragedia.

Par concludar al nostar dascors su Giovanni Pico, a psemm propria dir che l’è staa un gran omm.Lunich sbagli l’è staa quell ad murir a Firenze. Però al gh’iva na memoria proverbiale, tant ch’hal saviva a memoria tutt i numar dl’elenc telefonic ad Milan, al saviva tutt quel ch’ha sa psiva saver ai sò temp, l’è anch staa un d’inventor dl’umanesimo, che me però an cò minga cus l’è. Anche adess l’è celebre in tutt al mond, soprattutt par la sò memoria, anch se un qualch sciaguraa al l’ha paragonaa ad un computer.

L’unica roba che me a fagh fadiga a capir l’è quella dal “manifest” ad l’umanesim: è mai pussibil che un ragazz ad bona famija, dopp aver studiaa tutt quell che allora as saviva, dopp aver conquistaa al titul ad “Fenice degli ingegni”, al sia ardott a taccar manifest? Boh, an bisogna mai dar ment ai studios e a quei ch’ha credd d’essar studios! Na bona part bisgnarevv che i andissan a studiar i cagapuj o al zezzoli.

Par mettar la parola fin al capitol dedicaa a la vitta, agli operi e ai miracui ad Giovanni Pico, a psemm dir ch’l’è mort a Firenze al 17 novembar dal 1494, in circostanze misteriose, ch’ha vol dir a gh’avrevv Di Pietro, mo quand l’era in forma.

Tratto da Mirandla na storia da ridar di Giuseppe Morselli – Edizioni Al Barnardon – anno 1996

I commenti sono chiusi.