La me fola l’è finida

Commenti disabilitati su La me fola l’è finida Mirandla na storia da ridàr

Al gioran dla liberazion, ch’l’è al 22 d’avril dal 1945, i mirandules, che durant tutt i secol i han vist sfilar par piazza i frances, i tedesch, i spagnol, i austriach, i pulacch, i sguizzar e parfin i sicilian, dop aver schivaa gl’ultmi cannunadi, i vedan par la prima volta arrivar in piazza i american e i negar (quei negar par via dla pell), mentar i negar (par via ad la tessera) i en tutt sparii. I puten, quand i vedan chi american con la pell tant scura, i gh’han un po’ ad paura, ma quand i suldaa i gh’ha slongan na qualch cioccolata o un ciuving-gum i cambian idea. L’unich pericol l’è che soquant bagaiett la ciunga i la mandan zò.

mirandla na storia da ridar

I vecc fascista, soprattutt quei specializzaa in dla distribuzion coatta dl’oli ad rizen, i capissan che adessa tocca a lor mandar zò na qualch purga. Quei che ha dascorr ben i disan che è una ruo­ta che prilla e chi non fa non falla e chi non beve vino non ciappa la balla. A nass i tribunal d’epurazion che po’ a la fin in n’epuran gninta. Mo l’è mej acsè.

Ma lassem star al robi tristi: al prim sindach dla Mirandla dopo la liberazion l’è Nino Lolli, numinaa dal comitat ad liberazion, na roba che a gh’era dentar anch Renzo Pivetti, al nunon dl’Irene Pivetti. Ma la roba più interessante l’è che in dal prim cunsilii comunal mirandules a gh’è anch al pret ad San Jacum, don Zeno Saltini, un pret rivoluzionari ch’l’era scappaa in bassa Italia quand a gh”era i tedesch dal nostri bandi e che al gh’haa la testa pina d’idei novi, a cuminciar da la sò famja, ch’l’è fatta da na muccia ad puten senza genitor, che in italian i s’ciaman orfani. Don Zeno da soquant ann l’iva fundaa al grupp di “Piccoli Apostoli”, ma dopp la guerra al vol che tutta la gente ad San Jacum la dventa na famja unica e ognun al dev mettar in società tutta la sò roba. Mo cajussi, as capis che quei ad San Jacum ch’ha gh’iva 50 biolchi ad terra in volan minga dividar con quei che han gh’ha gninta e la faccenda la fìniss lè.

E allora don Zeno al tira fora la filosofia di “du mucch”: infatti don Zeno l’è cunvint che in Italia bisogna “far du mucch”, una teoria che l’è turnada fora in uccasion dagl’ultmi elezion politichi, indove anch i nostar rasdor i han pinsaa ad far du mucch. Però a gh’è na qualch diffarenza: don Zeno al dgiva che da na banda a gh’era al “mucch di puvrett” e da ch’l’altra al “mucch di sgnor”. Adessa inveci al robi i en un po’ più complicadi, parchè i malign i disan che i pret i van insemm a quei che una volta i vlivan magnar i pret e i scrivivan attacch al mur “Abbasso i preti, tranne don Zeno”, i sgnor i van con i puvrett, i puvrett i van con i sgnor e al donni, che una volta i andavan anch con i poveri ma belli, adess i preferissan andar con i brutti, basta che seppiano ricchi. Insomma, tutta la roba l’ha s’è misciada e me han capiss più gninta, cum ha dis sempar anch mè mujer.

Ma turnemm a la storia, che ormai adess la dventa cronaca: al 17 ad marz dal 1946 tutt i mirandules, compres al donni, i van a votar par far al sindach nov e dalle urne a salta fora al nom d’Oreste Gelmini, che da partigian al s’ciamava “Paolo”. Da cal gioran lè fin adessa, al cumun dla Mirandla l’ha sempar avuu un sindach ad sinistra: dopp Gelmini a gh’è staa Celso Gherardi, Benito Secchi, Corrado Neri e Alberto Morselli. Tutt brav ragazz, ma nissun è mai riuscii a far la tangenziale dla Mirandla o la strada Cispadana, che l’era già progettada – i disan – fin dai temp ad Garibaldi, propria parchè la duvrevv purtar fin a Porto Garibaldi.

In di prim ann dopp la guerra a gh’è staa na muccia ad scio­peri in dal campagni e in dal fabbrichi, parchè a gh’era poch lavor e poch sold e ogni tant a rivava la Celere a dar via na qualch stan­gada in dla vitta, specie quand a dar i ordan a gh’era un certo

Mario Scelba, che dal nostri bandi l’era noto anch con al nom ad “Mario Gomma”, par via di sfollagent. E chi gh’haa la memoria bona al ricurdarà che dimondi marè i ciamavan con al nom ad “Celere” al sò mujer, specie quelli che ogni tant i davan via un qualch sciaffon. E par cattar un po’ ad lavor par i bracciant, a fu decis ad buttar zò al bosch ad San Flis, nonostant che la Marina Ripa di Meana la minaccias ad cavaras nuda e ad far vedar ancora una volta al sò pellicci.

Ma intant, con al passar di ann, al cundizion dla gent i miglioravan: prima tutt i andavan a pèe, e po’ in bicicletta, dopp un poch in “Cucciolo” e po’ dopp in Vespa o in Lambretta e a la fin con la “Seicento”, la macchina destinada da la Fiat (ch’l’ha cuntava anch allora) a tor al post dla “Topolino”. Quasi tutt, ormai, i gh’ivan la radio par scultar al vittorii ad Coppi e ad Bartali in bicicletta e al partidi ad futtball cuntadi da Nicolò Carosio.

Ma, dato che al dasgrazii i en sempar pronti, dopp la radio, che la disturbava poch, è rivaa anch la television, un scatulon terribil, invintaa par far durmir la gent, ma in cui, volendo, l’era pussibil scultar dal parsoni chi discorran di sò interessi. L’è una specie ad droga che l’imbambiss tutta la gent ma che l’è utile par far star bon i puten, che una volta i andavan a lett dopp “Carosello”, e adessa inveci i stan alvaa anch a vedar i film con al donni nudi. Par via dla par condicio con i genitori, che più andemm avanti e meno i contan.

Dato che a capiss d’essar dvintaa lungh cumè la quaresma, par farla curta a poss ancora dir che in tutta Italia, e anch a la Mirandla, a un zert punt a riva al “miracolo economico” (na parola che a vol dir che la benzina la torna a cressar), e po’ la “congiun­tura” (ch’ha vol dir che a semm quasi tutt in bulletta) e po’ dopp la “ripresa” (un colp d’aria) e po’ dopp la “recessione”, che in seguit la lassa al post ad una “ripresina”. Insomma, l’Italia la sembra un ottovolante. E la gent la tira avanti, ma sol che un volta l’occh un minut al gueran al cambia e quasi tutt i mes as va a votar, par via da sfruttar al matiti copiativi dal Stat, che as vedd che al n’ha cumpraa soquant milla tonnelladi.

Insomma, i en tutti robi che ha li savemm e l’è inutil che me av li torna a cuntar. L’è na manera elegante par dir che ormai la me fola l’è finida. An gh’è più gninta da cuntaruv e soprattutt an voj minga rompar al scatuli. Certo che chi è rivaa fin a questa pagina al meritervv un premi. E po’ a ghè un altar dascors da far: a semm rivaa a un mument in cui al robi divertenti i dventan sempar meno. Gh’iv fatt cas che adessa as rid sempar ad meno, anch se tutt i nostar rasdor, specialment quei ch’ha sta a Roma, dal robi ridiculi in fan tutt i minut? Al motiv l’è semplich, anzi, l’è una roba ciara cumè la pissa dla sgnora Minghina (che ham piasrevv propria saver chi l’era): a semm sempar ad corsa, a semm sempar incazzaa, a pinsemm sol ai sold. Purtropp al mond al va acsè, ma quell che più ham preoccupa l’è che i duttor i disan che a gh’è staa la caduta dal desideri. L’è mej lassar perdar. Da quand è scuppiaa la bomba atomica al mond l’è cambiaa a una velocità da matt; se a turnass al mond me nunon al direvv che ha semm tutt andaa zò ad testa. Forse l’è vera.

L’unich a armagnar sempar quell l’è al “Barnardon”: oltre a prevedar che d’istaa a fa sempar cald e d’inveran a fa sempar fredd, l’è l’unich a zarcar ad tor in gir se stess e chi altar. Con na parola ciamada ironia, che po’ me an so gnanch cusa voi dir. Ma l’ha da essar na roba collegada con al bon sens dla gent dla Bassa e con al spirit di mirandules. Forse la sarà acsè.

L’unica roba che ha sò l’è che la me fola l’è fìnida. E arrivederci alterz millenni.

Tratto da ” Mirandla na storia da ridar” di Giuseppe Morselli – anno 1996

I commenti sono chiusi.